‘Dünyanın en büyük seçimi’: Hindistan’da genel seçim neden 6 hafta sürüyor, nasıl yapılıyor?

https://www.bbc.com/turkce/articles/c296p2rnz2ro

‘Dünyanın en büyük seçimi’: Hindistan’da genel seçim neden 6 hafta sürüyor, nasıl yapılıyor?

12 Nisan 2024

Hindistan’da genel seçim maratonu 19 Nisan’da başlayacak. Ülkede seçim bir gün değil, tam altı hafta sürüyor.

“Dünyanın en büyük seçimi” olarak adlandırılan Hindistan’daki genel seçim 1 Haziran’a kadar sürecek.

Hindistan Başbakanı Narendra Modi, üst üste üçüncü kez seçimleri kazanmayı hedefliyor. Muhalefet partileri ise Modi’nin iktidarı devam ettiği takdirde, “Hindistan halkının birçok özgürlüğünü kaybedeceği” görüşünde.

 

Modi’nin partisi BJP karşısındaki muhalefet partileri kim?

Son anketlere göre Modi’nin lideri olduğu Bharatiya Janata Partisi (BJP) ve müttefikleri, Hindistan Parlamentosu’nun alt kanadı Lok Sabha’da çoğunluğu sağlayabilir.

Lok Sabha, ülkenin başbakanını belirliyor. Başbakan ise birlikte çalışacağı bakanları seçiyor.

2019’daki seçimlerde 543 sandalyeli mecliste BJP 303, içinde bulunduğu ittifak ise toplam 352 sandalye elde etmişti.

Lok Sabha’da partilerin çoğunluğu sağlamak için 272 sandalyeyi kazanmaları gerekiyor.

 

Milletvekilleri beş yıllığına seçiliyor.

Bu yılki seçimlerde BJP’yi en çok zorlaması beklenen parti, en güçlü muhalefet partisi olan Hindistan Ulusal Kongresi.

Muhalefet partisine 20’den fazla parti destek vererek bir ittifak çatısı oluşturmayı başardılar.

Bu ittifaktaki en popüler siyasetçiler, Kongre Partisi lideri Mallikarjun Kharge ve eski Başbakan Rajiv Gandhi’nin çocukları Rahul ve Priyanka Gandhi kardeşler.

Anneleri Sonia Gandhi de etkili bir muhalefet lideri olmasına karşın 2019’daki kadar aktif bir kampanya yürütmüyor.

Başkent Delhi’yi yöneten Aam Aadmi (AAP) adlı parti de bu koalisyonun parçası.

Partinin liderlerinden üçü, yolsuzluk suçlamasıyla yakın dönemde gözaltına alındı.

AAP ise Başbakan Modi ve BJP’yi, “siyasi kin gütmekle” suçluyor.

 

Bu seçimler neden önemli?

Modi, Hindistan’ın dünya sahnesinde yükselen pozisyonunu lehine çevirmeye çalışıyor. Bunun nedeni, ekonominin büyümesi ve ABD ile gelişen ilişkiler. Washington, Çin karşısında Hindistan ile yakınlığa stratejik bir önem veriyor.

Modi, son dönemde yoksul kesimlere yönelik “cömert” adımlar attı. Bu adımlar arasında, 800 milyon dar gelirli aileye ücretsiz bakliyat ve kadınlara aylık ödenek verilmesi var.

Muhalefetteki Kongre Partisi’nin söylemleri arasında, özellikle gençler arasında yüksek olan işsizlik öne çıkıyor.

Kongre Partisi, kadınlara yönelik desteğin artırılmasını vadediyor. Ayrıca 3 milyon ek memur alımı ve işsizliğin azaltılması sözü veriyor.

Muhalefet, Hindistan’ın “otoriterliğe kaymasını durdurmayı” da hedefleri arasında sayıyor.

Hindistan’da azınlık grupları sık sık ayrımcılığa ve saldırılara maruz kaldıklarını ve Modi yönetiminde ikinci sınıf vatandaş olduklarını savunuyor. BJP ise bu suçlamaları reddediyor.

 

Oy kullanma süreci neden bu kadar uzun sürüyor?

Hindistan’da halk sandık başına, farklı bölgelerde, yedi farklı tarihte gidecek: 19 Nisan, 26 Nisan, 7 Mayıs, 13 Mayıs, 20 Mayıs, 25 Mayıs ve son olarak 1 Haziran.

Sonuçlar 4 Haziran’da açıklanacak.

Oylamanın aşamalı olmasının nedeni, ülke genelinde oy kullanma merkezlerinin güvenliğini sağlayacak yeterli güvenlik personelinin görevlendirilmesinin zorluğu.

Farklı tarihlerde yapılacak seçimler için güvenlik personelinin birden çok noktada görevlendirilmesi mümkün olacak.

 

Dünya nüfusunun ‘sekizde biri’ Hindistan seçimlerinde oy kullanacak

Hindistan dünyanın en çok nüfusa sahip ülkesi. 1,4 milyarlık nüfusun 969 milyonu oy kullanabiliyor. Bu sayı, tüm dünya nüfusunun yaklaşık sekizde birine denk.

2014 seçimlerinde 814 milyon seçmen vardı. 10 yıl içinde nüfustaki artış seçmen sayısına da yansıdı.

Seçmen olmak için şartlar, Hindistan vatandaşı olmak, 18 yaşını doldurmuş olmak ve seçmen kaydına sahip olmak. Oy kullanırken geçerli bir kimlik kartı da isteniyor.

Ülke dışında yaşayan 13,4 milyon Hintli de bu seçimde oy kullanabilecek ancak kayıt yaptırmaları ve oy kullanmak için ülkeye dönmeleri gerekiyor.

 

Oyların toplanması

Hindistan, 3,3 milyon kilometrekareye yayılan devasa bir ülke. Seçim yasaları gereği, insanların yaşadığı her bölge için ulaşılabilir bir oy kullanma noktası kurulmak zorunda.

2019 seçimlerinde, Gujarat’ta yalnızca bir kişinin yaşadığı izole bir ormanlık alan için bile oy kullanma noktası kurulmuştu.

2024 seçimlerinde görevlilerin, ülkenin kuzeydoğusundaki Arunachal Pradesh’te yine tek bir seçmen için 39 kilometre yol kat etmesi gerekeceği açıklandı.